مصرف قند و شکر به سلامتی افراد آسیب زیادی می‌زند. همین‌طور اگر به دنبال لاغری و کاهش وزن هستید، احتمالا باید قند و شکر را از برنامه غذایی‌تان حذف کنید و مواقعی که نیاز به شیرین‌کننده طبیعی صفر کالری دارید، استویا گزینه مناسبی برای شماست. حتما می‌پرسید قند استویا چیست؟ پس با ما همراه باشید..
قند استویا چیست؟
قندهای استویا، شیرین‌کننده‌های بدون کالری که برای کاهش مصرف قندهای افزودنی استفاده می‌شوند. بعضی از شیرین‌کننده‌های این دسته کم‌کالری (مانند آسپارتام) و برخی دیگر بدون کالری (مانند شیرین‌کننده‌های استویا، شیرین‌کننده‌های میوه راهب و سوکرالوز) در نظر گرفته می‌شوند.
مانند بقیه شیرین‌کننده‌های بدون کالری، قندهای استویا نیز بسیار شیرین هستند. این قندها حدود ۲۰۰-۳۰۰ برابر شیرین‌تر از شکر هستند. شیرین‌کننده‌های استویا توسط تولید‌کنندگان مواد‌غذایی و نوشیدنی به عنوان یک ماده در نوشیدنی‌ها (مانند نوشابه‌های رژیمی، آب‌میوه‌های سبک یا کم قند و آب‌های طعم‌دار)، میوه‌های کنسروی، چاشنی‌ها، محصولات لبنی (مانند بستنی، شیر طعم‌دار و ماست) و همچنین سایر غذاها (مانند محصولات پخته‌شده، غلات، شکلات و سایر شیرینی‌ها) و شربت‌ها استفاده میشود.
قندهای استویا چطور تولید می‌شوند؟
شیرین‌کننده‌های استویا از برگ‌های گیاه Stevia rebaudiana (Bertoni) که یک درختچه بومی آمریکای جنوبی است، گرفته میشود. این گیاه صدها سال است که برای مصارف غذایی و دارویی استفاده و برگ‌ها و عصاره‌های خام آن نیز به عنوان مکمل غذایی به فروش می‌رسد.
مزایای قند استویا چیست؟
استویا یک شیرین‌کننده غیرمغذی است. بدان معنا که تقریباً کالری ندارد و اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید، این جنبه ممکن است برای شما بسیار جذاب باشد.
تاثیر شیرین‌کننده‌های غیرمغذی بر سلامت فرد ممکن است به مقدار مصرف و همچنین طول مصرف آن بستگی داشته باشد.
اگر شما به دیابت مبتلا هستید، استویا ممکن است به کنترل قندخون شما کمک کند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ از ۱۹ شرکت‌کننده سالم و لاغر و ۱۲ شرکت‌کننده با اضافه وزن بالا نشان داد که استویا به طور قابل توجهی سطح انسولین و گلوکز را کاهش می‌دهد. همچنین شرکت‌کنندگان پس از خوردن غذا با وجود دریافت کالری کمتر، راضی و سیر بودند.
با این حال، یکی از محدودیت‌ها در انجام این مطالعه، بودن در یک محیط آزمایشگاهی و نه در یک موقعیت واقعی و طبیعی است.
طبق آزمایشی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد، پودر برگ استویا ممکن است به مدیریت کلسترول کمک کند. شرکت‌کنندگان در این مطالعه، روزانه۲۰ میلی‌لیتر عصاره استویا را به مدت یک ماه مصرف کردند.
این مطالعه همچنین نشان داد که استویا کلسترول تام، کلسترول LDL (بد) و تری گلیسیرید را بدون اینکه عوارض جانبی منفی داشته باشد کاهش و همچنین کلسترول HDL (خوب) را افزایش داد.
مضرات قند استویا چیست؟
گلیکوزیدهای استویا، مانند Reb-A، به طور کلی ایمن شناخته می‌شوند اما استفاده برگ کامل یا عصاره خام آن برای غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری شده، به دلیل کمبود اطلاعات ایمنی تایید نشده است.
این نگرانی وجود دارد که گیاه خام استویا ممکن است به کلیه‌ها، سیستم تولید مثل و سیستم قلبی عروقی شما آسیب برساند. همچنین ممکن است فشار خون را خیلی پایین بیاورد یا با داروهایی که قند خون را کاهش می‌دهند تداخل داشته باشد.
اگرچه استویا برای افراد مبتلا به دیابت بی‌خطر در نظر گرفته میشود، اما موادی که که حاوی دکستروز یا مالتودکسترین هستند، باید با احتیاط استفاده شوند.
دکستروز یک گلوکز و مالتودکسترین نشاسته است. این مواد مقدار کمی کربوهیدرات و کالری دارند. مصرف الکل‌های قندی نیز ممکن است بر قندخون تأثیر بگذارد.
اگر گاهی از قند استویا استفاده می‌کنید، ممکن است این مدت زمان برای تأثیرگذاری بر قند خون شما کافی نباشد. اما اگر در طول روز و به صورت روزانه از آن استفاده کنید، تاثیر آن را خواهید دید.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹، یک ارتباط احتمالی بین شیرین‌کننده‌های غیرمغذی، از جمله استویا، و اختلال در فلور مفید روده را گزارش کرد. همین مطالعه همچنین نشان داد که شیرین کننده‌های غیر مغذی ممکن است باعث عدم تحمل گلوکز و اختلالات متابولیک شوند.
مانند بسیاری از شیرین کننده‌های غیر مغذی، یک نقطه ضعف اصلی، طعم آن است. استویا طعم ملایم و شیرین بیان دارد که کمی تلخ است. برخی از مردم از آن لذت می‌برند، اما دیگران خیر.
در برخی افراد، محصولات استویای ساخته شده با الکل قندی ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند نفخ و اسهال شود.
آیا استویا می‌تواند به کاهش وزن یا ثابت نگه داشتن آن کمک کند؟
جایگزینی غذاها و نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شیرین‌کننده‌های استویا به جای همتایان پرقندشان می‌تواند در کاهش وزن و یا مدیریت وزن نقش بسیاری داشته باشد. در یک نظرسنجی آنلاین از ۴۳۴ عضو NWCR، بیش از ۵۰ درصد گزارش کردند که به طور منظم نوشیدنی‌های کم کالری مصرف می‌کنند. ۷۸درصد از این اعضا نیز گزارش دادند که انجام این کار به کنترل کالری دریافتی آن‌ها کمک کرده است.
چطور از استویا به عنوان جایگزینی برای قند استفاده کنیم؟
استویا ممکن است به جای شکر در غذاها و نوشیدنی‌های مورد علاقه شما استفاده شود.
راه‌های استفاده از استویا عبارتند از:
- قهوه یا چای
- لیموناد خانگی
- روی غلات گرم یا سرد
- اسموتی
- روی ماست شیرین نشده
محصولات Stevia ساخته شده با Reb-A حتی برای افرادی که باردار هستند یا مبتلا به دیابت هستند، بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند. این محصولات به ندرت عوارض جانبی ایجاد می‌کنند اما با این حال، تحقیقات بیشتری برای ارائه شواهد قطعی در مورد مدیریت وزن، دیابت و سایر مسائل بهداشتی باید انجام شود.
به یاد داشته باشید که استویا بسیار شیرین‌تر از شکر است، بنابراین نیازی به استفاده زیاد از آن ندارید.
برگ کامل استویا برای استفاده تجاری تایید نشده است، اما همچنان می‌توانید آن را برای مصارف خانگی پرورش دهید. علی‌رغم کمبود تحقیقات، بسیاری از مردم ادعا می‌کنند که استویا با برگ کامل جایگزینی مطمئن برای دیگر همتایانش مثل شکر است.
بعید است اضافه کردن برگ خام استویا به یک فنجان چای آن هم چند وقت یکبار ضرری داشته باشد، اما اگر باردار هستید تا زمانی که تحقیقات مشخص کند که آیا استویا با برگ کامل برای همه بی‌خطر است یا خیر نباید از آن استفاده کنید. قبل از استفاده منظم از آن، تأیید پزشک خود را دریافت کنید، به خصوص اگر یک بیماری جدی پزشکی مانند دیابت، بیماری قلبی یا فشار خون بالا دارید.
